2010-2011 թթ Հայաստանում ընդունվեցին Լեզվի և Հանրակրթության մասին օրենքներում տխրահռչակ փոփոխությունները, որոնց հետևանքով օտարալեզու դպրոցների վերաբացման վտանգը ծառացավ հայոց լեզվի և հայալեզու կրթության վրա: Փոփոխությունների բազմաթիվ վտանգներից այստեղ նշենք միայն մի քանիսը՝ օտարալեզու վերնախավի ստեղծումը և դրանով իսկ ազգային անկախ պետականության վտանգումը, հայոց լեզվի գործածության ոլորտի սահմանափակումը, ՀՀ կողմից ստորագրած միջազգային պայմանագրերին հակառակ՝ խտրականության ստեղծումը հանրակրթական ոլորտում:

Այդ իսկ պատճառով «Մենք դե՛մ ենք օտարալեզու դպրոցների վերաբացմանը» քաղաքացիական նախաձեռնությունը հիմնեց «մրցանակ», որով առանձնացվում են և հանրությանն ու գալիք սերունդներին են ներկայացվում հայոց լեզվին և հայալեզու կրթությանն առավել վնաս հասցրած գործիչները և կազմակերպությունները:

Այն կոչվում է «Օտարալիզության ասպարեզում Աշոտյան - Դելյանովի անվան մրցանակ»: Մրցանակը կոչվում է այս անձանց անուններով, քանի որ նրանց գործնեությունը դառավ այն չափանիշը, ըստ որի պետք է գնահատվեն հավակնորդների ջանքերն այդ ասպարեզում: Կրթության և Գիտության նախարար Արմեն Աշոտյանը բացառիկ «ներդրում» ունեցավ օտարալեզու դպրոցների օրինագծի ստեղծման, պաշտպանման և ընդունման գործում, իսկ ազգությամբ հայ Դելյանովի (Դիլաքյան) Ռուսաստանի կայսրության լուսավորության նախարար լինելու օրոք (1882-1897 թթ) փակվել են հայկական դպրոցներ:

Մրցանակն ունի երեք աստիճան՝ առաջին կարգի օտարալեզ, երկրորդ կարգի օտարալեզ, և երրորդ կարգի օտարալեզ: Այն ներառում է համապատասխան հարգի (ոսկի, արծաթ, բրոնզ) մեդալ՝ Աշոտյանի և Դելյանովի պատկերներով:

Մեդալի երեսին տեղադրված են Աշոտյանի և Դելյանովի դիմապատկերները, ինչպես նաեւ քայքայում խորհրդանշող գանգի պատկերը: Մեդալի երեսի ստորին մասում  գրված է «Օտարալիզության մրցանակ»: Մեդալը պատրաստված է կավից և ներկված է  համապատասխանաբար ոսկեգույն, արծաթե, կամ բրոնզե գույնով:


Քվեարկությունը բաց է մինչև 2011թ մայիսի 10-ը: Քվեարկելիս խնդրում ենք առաջնորդվել թեկնածուի միայն այս ասպարեզում ունեցած «ներդրումների» ձեր գնահատականով: Ընտրություն կատարելու համար ստորև ներկայացված են որոշ տեղեկություններ թեկնածուների գործնեության մասին: Որից հետո գալիս է երեք հարց, թե ո՞ւմ եք համարում արժանի առաջին, երկրորդ, եւ երրորդ կարգի օտարալիզության մրցանակին:

Կատարեք ձեր ընտրությունները և սեղմեք "Submit" ստեղնը:

1. 69 այն պատգամավորները, որոնք 2010 դեկտեմբերին Ազգային ժողովում երկրորդ և վերջնական ընթերցմամբ ընդունել են Լեզվի և հանրակրթության օրենքների փոփոխությունները:

Պատգամավորի երդումից ՝«Հանուն համազգային նպատակների իրականացման և հայրենիքի հզորացման ու բարգավաճման՝ երդվում եմ բարեխղճորեն կատարել ժողովրդի առաջ ունեցած պարտավորություններս, պահպանել Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությունը և օրենքները, նպաստել Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության և շահերի պահպանմանը, անել ամեն ինչ քաղաքացիական համերաշխության, ազգային ու համամարդկային արժեքների պահպանման համար»:


2. Գեղամյան Արտաշես, Ազգային Միաբանություն կուսակցություն
"Армения сегодня: провинциализм мышления отдельных людей, которые своё собственное незнание современных требований, предъявляемых национальной системе образования, если сумеют навязать нашему обществу, то тогда на самом деле всем нам катастрофа. ...Избежать этой катастрофы ... возможно лишь открытием базовых школ, преподавание в которых будет вестись на русском и иностранных языках ...."
http://www.regnum.ru/news/1287523.html

3. «Դիլիջան միջազգային դպրոցի» հոգաբարձուների խորհրդի հայազգի անդամներ՝
Աֆեյան Նուբար, Գրիգորյան Վարդան, Մկրտչյան Էնդրյու, Պողոսյան Հրանտ, Սարգսյան Արմեն, Սարգսյան Տիգրան, Վարդանյան Ռուբեն:
«Դիլիջան միջազգային դպրոց»-ում դասավանդումը նախատեսվում է իրականացնել անգլերեն լեզվով: http://bit.ly/dilijan

4. Եսաջանյան Բելլա, Մանկավարժական ինստիտուտի պրոֆեսոր

"По ее мнению, за русский язык в Армении теперь можно не переживать. Особенно если правительство узаконит его официально. Именно за это сейчас и выступает общественность страны в лице педагогов и остальной интеллигенции Армении."
http://bit.ly/gqjUTD

5. Երիցյան Սերգո, Լեզվի պետական տեսչության պետ

«Մենք չպետք է մեր կրթական համակարգը միջազգային չափանիշներից զրկենք և մեր խեցու մեջ պարփակվենք: Պետք է ինտեգրվել միջազգային ասպարեզ, իսկ դա անել միայն հայերենով` ուղղակի հնարավոր չէ:»
http://www.aysor.am/am/news/2010/09/30/ericyan-foreign-schools/

6. Հարությունյան Խոսրով, նախկին վարչապետ
«Եթե Երևանում մի դպրոց լինի, որտեղ երեխան ամեն ինչ անգլերեն անցնի, պլյուս` խորացված հայերեն, չեմ կարծում, որ նա պակաս հայրենասեր կլինի: Բայց նա կունենա հաղորդակցվելու հնարավորություն…Այսօր Ինտերնետից օգտվողների թիվը մեզ մոտ սահմանափակ է, որովհետև լեզուներ չգիտեն:»
http://bit.ly/khosrov

«Մենք ենք մեր սարերը», «ոչ մի լեզու չգիտենք», «մենք ամենալավն ենք»` սա 21-րդ դարի կեցվածք չի, աշխարհը շատ դինամիկ է զարգանում: …. Ինձ համար շատ հասկանալի չի` ինչ է նշանակում, օրինակ, լեզվամտածողություն: Ես հասկանում եմ` դա նշանակում է` ինչ լեզվով ես մտածում: Բայց ես չեմ կարողանում հասկանալ` արդյոք եթե ես մտածում եմ, օրինակ, անգլերեն, ես դադարո՞ւմ եմ հայ լինելուց»:
http://hetq.am/am/society/otaralezu-dprots-2/

7. Ղուկասյան Վարդան, Գյումրի քաղաքի քաղաքապետ
«....իրեն շատերն առաջարկում են Գյումրուն «վերադարձնել» նախկին պատմական անունը՝ Ալեքսանդրապոլ»:
http://7or.am/archives/2285

8. Սարգսյան Սերժ, Նախագահ

2011 թ. հունվարին ստորագրել է Լեզվի և Հանրակրթության օրենքների փոփոխությունները: Ըստ ՀՀ սահմանադրության, «Հանրապետության Նախագահը հետևում է Սահմանադրության պահպանմանը, ապահովում է օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների բնականոն գործունեությունը»:
«Հանրապետության Նախագահը Հայաստանի Հանրապետության անկախության … երաշխավորն է» :

Լեզվի օրվա նվիրված Սերժ Սարգսյանի 2011թ փետրվարյան ուղերձից. «Յուրաքանչյուր պետություն ամուր է իր արմատներով, լեզվով, հավատով և մշակույթով` արժեքներ, որոնք պատմության, ազգային ինքնագիտակցության, սեփական արժանապատվության պահպանման իրական ու գործուն դրոշակակիրներն են: Այստեղ մեծ է լեզվի դերը, որը ոչ միայն յուրաքանչյուր ազգի ինքնակերտման կարևորագույն գրավականներից է, այլև նրա գոյության ապավենն ու պաշտպանը, ավյունն ու կենսաուժը, ինքնության վահանը:»
http://www.aysor.am/am/news/2011/02/21/president-language-day/

9. Սարգսյան Տիգրան, Վարչապետ

Որպես ՀՀ կառավարության ղեկավար, առաջ է քաշել եւ ուղարկել Ազգային Ժողով Լեզվի և Հանրակրթության մասին օրենքներում փոփոխությունների օրինագիծը: Բազմից ելույթներ է ունեցել հօգուտ փոփոխությունների, մասնավորապես՝
«... մենք ունենք այլ մարտահրավեր, այլ լրջագույն խնդիր, էլ չեմ ասում Ազգային անվտանգության ծառայության աշխատանքի մասին, որ մեզ պետք են մասնագետներ, որոնք փայլուն տիրապետում են օտար լեզվի:»

«Այսօր աշխարհում չկա մի երկիր, որտեղ հրատապ չլինի մայրենի լեզվի իմացության հարցը, սակայն այնտեղ խոչընդոտներ չեն ստեղծվում օտարալեզու դպրոցների ստեղծման համար»: http://ar.newsarmenia.ru/arm1/20101117/42344200.html. Վերջինիս հակառակի օրինակները` Հարավայաին Կորեա ( http://bitly.com/korean_policy ), Հունաստան  ( http://bit.ly/ij6Gut )

10. Վարդանյան Ռոբերտ, Քվանտ վարժարանի տնօրեն
Քվանտ վարժանարանում նախատեսվում 2011 սեպտեմբերին բացել անգլալեզու ծրագիր ավագ դպրոցի համար