Omstreden vruchtbaarheidsarts Karbaat blijkt vader van 49 donorkinderen

Dankzij dna-onderzoek was voor de 49 al duidelijk dat ze verwant zijn aan een zoon van Karbaat. Een match met de in 2017 overleden Karbaat senior lag daarmee voor de hand. Deze kon worden vastgesteld toen in het Nijmeegse Canisius Wilhelmina Ziekenhuis het dna van vier van hen overeen bleek te komen met dat van de fertiliteitsarts. Nu kan worden geconcludeerd dat ook de 45 anderen een en dezelfde vader delen.

99,9 procent zeker

‘We waren er al zeker van dat we goed zaten in de directe familie’, zegt een van de donorkinderen, Joey Hoofdman. ‘Maar hoe goed we zaten, wisten we pas toen de klinisch chemicus ons uitlegde hoe het zat. Nu staat het onomstotelijk vast.’ Zijn dna werd rechtstreeks vergeleken met dat van Karbaat. ‘Ik kreeg te horen dat hij 99,9 procent zeker mijn vader is.’

In de ‘broers en zussen’-groepsapp - het begon ooit met de appgroep ‘Karbastards’  - werd het nieuws de hele dag door gedeeld. Hoofdman: ‘Iedereen van ons reageert anders op het nieuws, we hebben elk onze eigen geschiedenis. De een weet al heel lang dat hij niet door zijn biologische vader is opgevoed, ik pas sinds twee jaar. Eindelijk kan ik het afsluiten.’

Topje van de ijsberg

Advocaat Tim Bueters, die de donorkinderen bijstaat, voorspelt dat het aantal Karbaat-kinderen niet beperkt blijft tot 49 (de ex-arts heeft uit relaties nog 22 kinderen). Hij zegt van de dna-databank van Fiom te hebben begrepen dat er wekelijks nieuwe matches zijn met de Karbaat-kinderen en Karbaats wettige zoon. En daarmee hoogstwaarschijnlijk ook met Karbaat zelf. Fiom wil dit bevestigen noch ontkennen.

‘Ik vrees dat dit het topje van de ijsberg is en dat het niet tot Nederland beperkt blijft’, zegt Bueters. Zo was al duidelijk dat Karbaat ooit een kliniek in Miami aan het zaad van zijn donoren zou hebben geholpen. ‘Maar ik heb me ook laten vertellen dat er een dna-match is in Italië.’

Schadevergoeding

Bueters werkt namens een aantal van de kinderen aan een eis tot schadevergoeding, in te dienen bij Karbaats nabestaanden. ‘Behalve dat Karbaat zelf als donor optrad, is hij belangrijke afspraken niet nagekomen. Zo zou elke donor maximaal zes kinderen verwekken en had de kliniek beloofd dat er zou worden gescreend op mensen met erfelijke afwijkingen, terwijl dat niet is gebeurd. Nog los van de emotionele schade die mensen door dit proces hebben ondervonden.’

Karbaat hielp in de jaren tachtig en negentig vanuit het Medisch Centrum Bijdorp in Barendrecht alleenstaande vrouwen, vrouwen met een onvruchtbare partner en lesbische stellen met een kinderwens.  Twee jaar geleden stapten 22 donorkinderen en elf ouders naar de rechter om Karbaat te dwingen tot het afgeven van dna. In 2011 zou Karbaat aan een donorkind hebben verteld dat het zaad van hemzelf afkomstig was. Bij hem thuis werden na zijn dood 27 voorwerpen in beslag genomen die zijn dna bevatten, zoals een neustrimmer, bril en wandelstok.  

Verschillende vaders

Ondanks hevige bezwaren van de 89 jaar geworden arts en zijn nabestaanden, oordeelde de rechter dat Karbaats dna mocht worden vergeleken met dat van de donorkinderen. De rechtbank rekende hem daarbij postuum aan dat hij afspraken met patiënten had geschonden en dat er grote misstanden in zijn kliniek hadden plaatsgevonden. Zo was er sperma van donoren vermengd en bleken kinderen uit één gezin, van wie de moeder zich door Karbaat had laten behandelen, verschillende vaders te hebben.

Zes donorkinderen weten sinds vrijdag dat Karbaat niet hun biologische vader is. ‘Het is heel verwarrend’, zegt Esther Heij, moeder van Merel-Lotte (uit 1994) en Yonathan, van 1995. ‘Mijn kinderen zijn niet gematcht aan Karbaat. Daar zijn we erg blij om, hij heeft een heel erg narcistische persoonlijkheid. Maar afsluiten kunnen we het na vier jaar onzekerheid nog niet. Al die tijd hebben we op een dood spoor gezeten. We willen nog steeds weten wie de donorvader dan wel is.’

Heij sprak in 1992 met Karbaat af dat haar kinderen na verloop van tijd mochten weten wie hun biologische vader is. ‘Vanaf hun 16de konden ze eenmalig contact opnemen met de donor. Maar nadat de administratie bij Karbaat in beslag werd genomen en de kliniek dicht moest, werd alles anders.’ De toegang  tot het dossier van haar kinderen werd haar ontzegd. Zeker is wel dat ze verwant zijn aan tenminste 28 halfbroers en -zussen.