Το Ανεκμετάλλευτο Κοινωνικό Κεφάλαιο του Αθλητισμού: Η Γυναίκα Αθλήτρια

Citation:

Καμπερίδου, Ειρήνη. (2017). Το Ανεκμετάλλευτο Κοινωνικό Κεφάλαιο του Αθλητισμού: Η Γυναίκα Αθλήτρια. Πρακτικά του 4ου Συνεδρίου Αθλητικής Επιστήμης «Η Φυσική Αγωγή και ο Αθλητισμός στο Σύγχρονο Κόσμο: Παιδεία - Κοινωνία – Πολιτισμός», σελ. 31-40.. ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ. Copy at http://www.tinyurl.com/y4g66vhy

Abstract:

Οι έρευνες της έμφυλης διάστασης του κοινωνικού κεφαλαίου, μολονότι περιορισμένες, δείχνουν  ότι οι γυναίκες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και αναπαραγωγή του, αναλαμβάνοντας κυρίως εθελοντικές δράσεις κοινωνικής προσφοράς και δράσεις κοινωνικής επιχειρηματικότητας που συντελούν καταλυτικά στην κοινωνική και οικονομική ευημερία. Επιπρόσθετα τα αποτελέσματα μεγάλου αριθμού ποιοτικών ερευνών, οι οποίες επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ  φύλου, αθλητισμού και επιχειρηματικότητας, δείχνουν μια θετική συσχέτιση μεταξύ των παραμέτρων αθλητική εμπειρία και επιτυχημένη ηγεσία. Η διερευνητική αυτή προσπάθεια  προσεγγίζει τον αθλητισμό στις προοπτικές της θεώρησης περί κοινωνικού κεφαλαίου. Βασιζόμενη σε μια ενδελεχή ανασκόπηση της διεθνούς σχετικής βιβλιογραφίας, και στα αποτελέσματα ποιοτικής έρευνας (8 ημι-δομημένες συνεντεύξεις) που διενεργήθηκε το 2016-2017, στοχεύει να εξηγήσει το ζήτημα της υποεκπροσώπησης των γυναικών όσον αφορά στις θέσεις διοικητικής ευθύνης στους αθλητικούς θεσμούς και κυρίως να αναδείξει τα εμπόδια που λειτουργούν καταλυτικά για την εμφάνιση αυτής της υποεκπροσώπησης.  Επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στη γυναικεία συμμετοχή, που κατά κανόνα παραμένει μια  ανεκμετάλλευτη πηγή κοινωνικής ενέργειας και η οποία υπό συνθήκες μπορεί να διευκολύνει ποικίλες διαδικασίες κοινωνικής ενσωμάτωσης.  Επίσης διερευνά πιθανούς συσχετισμούς μεταξύ αθλητικής εμπειρίας και επιχειρηματικής δραστηριότητας. Υποκείμενα της έρευνας ήταν οκτώ εν ενεργεία και πρώην Ελληνίδες αθλήτριες, πρωταθλήτριες, ολυμπιονίκες και ακτιβίστριες—που έχουν διαπρέψει στην αθλητική ηγεσία και στο αθλητικό επιχειρείν. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο αθλητισμός προάγει δεξιότητες που είναι σημαντικές για την επιχειρηματικότητα και την ανάληψη δραστηριοτήτων διοικητικής μέριμνας και ευθύνης.  Ωστόσο οι γυναίκες που ενεργοποιούνται στο χώρο του αθλητισμού και επιδιώκουν να αναρριχηθούν σε θέσεις διοικητικής ευθύνης ή να ασκήσουν επιχειρηματικότητα στον χώρο αυτό, έχουν να υπερβούν πολλά εμπόδια. Μεταξύ άλλων επισημαίνονται: (1) οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που ακόμα είναι κυρίαρχα και προκύπτουν από τις ανδροκεντρικές καταβολές του αθλητισμού, (2) η έλλειψη γυναικών μεντόρων, (3) η  έλλειψη γυναικών προτύπων, (4) οι άνισες ευκαιρίες εξέλιξης στην αθλητική ηγεσία σε σύγκριση με τους άνδρες, (5) η  έλλειψη ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής/οικογενειακής ζωής. Απάντηση σε αυτή την υποεκπροσώπηση αποτελούν προγράμματα που προωθούν, προβάλλουν, και δημιουργούν γυναίκες μέντορες και κοινωνικά πρότυπα όπως εκείνο της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής (ΕΟΕ) και του Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονικών (ΣΕΟ) «Κάνουμε Χώρο για περισσότερες γυναίκες στην Αθλητική Συμμετοχή, την Προπονητική  Καθοδήγηση, και ειδικά τη Διοικητική Στελέχωση».

 

Λέξεις κλειδιά: κοινωνική ενσωμάτωση, φύλο, αθλητισμός, ηγεσία, επιχειρηματικότητα, «έμφυλη κόπωση» (gender fatigue), «σπατάλη ταλέντου» (wastage of talent),  «καμπύλη  ηλιθιότητας» (Stupid Curve), εξισορρόπηση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής